Binnen eigen controle
Wat meteen opvalt, is dat ze dit doel niet binnen haar eigen controle heeft. Inge wil iets gedaan krijgen van haar collega’s, maar ze kan alleen doelen voor zichzelf stellen. De coach vraagt: “Wat zou jij kunnen doen waardoor je collega’s je serieuzer gaan nemen?” Zo komt Inge op een tweede doelformulering:
“Ik wil niet meer stilletjes bij vergaderingen zitten toekijken en geen inbreng hebben (doel 2)”.
Positief geformuleerd
Inge heeft het doel binnen haar eigen vermogen geformuleerd en dat is een goede eerste stap. Nu valt wel op dat ze gericht is op wat ze níét wil, wat ze wil vermijden. Maar onze hersenen kunnen niets met het woordje ‘niet’. Denk maar weer eens aan de roze olifant die een broodje hamburger zit te eten. Om dit niet te doen, moet je er eerst aan denken en dat is nou net niet de bedoeling! Dit kleine proefje laat zien waarom het belangrijk is om positieve doelen te stellen.
De coach vraagt aan haar: “Wat wil je dan wel doen tijdens vergaderingen?”
Inge komt tot haar derde doelformulering: “Ik wil meer van mezelf laten horen tijdens vergaderingen (doel 3).”
Zintuiglijk specifiek
De coach vraagt Inge: “Als jij je doel bereikt hebt, hoe zal je er dan bij zitten? Wat kan ik horen aan je stem?” Inge geeft aan dat ze dan rechtop op haar stoel zit, met haar schouders naar achteren en haar armen op tafel en dat haar stem rustig en zelfverzekerd klinkt met goed geformuleerde zinnen.
De coach vraagt haar: “Hoe zou je deze houding willen noemen?” Inge antwoordt “Krachtig” en formuleert nu: “Ik wil tijdens teamvergaderingen waar ook de gemeentesecretaris en X bij zitten meer van mezelf laten horen vanuit een krachtige houding (doel 4)”. Zij weet nu zelf wat ze bedoelt met een krachtige houding en daarmee is het doel voor haar meetbaar geworden.
Context specifiek
Het doel van Inge is nu positief geformuleerd en ligt binnen haar eigen bereik. De coach laat haar nu nadenken over de context waarin ze haar doel wil bereiken. “Bij welke vergaderingen wil je dit doel bereikt hebben?” Inge geeft aan dat het vooral gaat om teamvergaderingen, als het volledige team bij elkaar zit. De coach vraagt haar of er collega’s zijn die haar in het bijzonder triggeren of uitdagen waardoor ze juist dan haar mond houdt. Het gaat met name om de directeur en een vrouwelijke collega die al lang op het gemeentehuis werkt en erg dominant is (in de beleving van Inge). Inge formuleert opnieuw: “Ik wil meer van mezelf laten horen tijdens teamvergaderingen waar ook de gemeentesecretaris en collega X bij zitten (doel 5).”
Ecologisch
Het doel is nu een outcome. Een laatste checkvraag is de ecologievraag: “Is dit doel goed voor jou én voor je omgeving?” De ecologie is de leer der consequenties en het is altijd goed om te overdenken wat de consequenties van je doel voor jou én voor anderen zullen zijn. Inge vindt dat het doel ecologisch is voor haar en haar omgeving. “Wat gaat je eerste stap worden en wanneer ga je deze stap zetten?” Inge vertelt dat er over twee weken weer een teamvergadering is en dat ze een punt voor de agenda heeft. Ze gaat morgen het punt mailen naar de gemeentesecretaris en dan zal ze tijdens de vergadering het punt zelf toelichten. “Ik ga dus zelf meer initiatief nemen,” voegt ze lachend toe. Haar doel wordt nu:
“Ik wil tijdens teamvergaderingen waar ook de gemeentesecretaris en X bij zitten meer initiatief nemen door zelf punten voor de agenda aan te reiken waarmee ik van mezelf laat horen vanuit een krachtige houding met zelfvertrouwen en durf (doel 6).”
Het lijkt nu misschien een lang proces, maar in de praktijk valt dat reuze mee. Inge was er maar wat blij mee. Haar startdoel was een doel waarbij ze zich volledig afhankelijk maakte van haar collega’s en zich als slachtoffer opstelde. Toen ze dit doel uitsprak, zat er weinig kracht in haar. Ze had een lage energie en keek bedrukt. Binnen vijftien minuten veranderde haar stemming volledig. Haar outcome gaf haar zoveel kracht en overtuiging mee dat we allebei wisten dat ze haar outcome zeker zou gaan bereiken.
NLPro-Groep Kennisbank